18 september 2023, gepubliceerd op studiolangsderijn.nl (gearchiveerd)

Toen Cocu vorig jaar werd aangesteld als trainer bij Vitesse, haalde ik een euro uit m’n portemonnee en balanceerde hem op m’n bruine salontafel. Cocu, dat klinkt als mwa, of we zullen het wel zien. Het gevoel bij Cocu als coach is precies hetzelfde wanneer je twijfelt of je net wel, of net niet een oranje stoplicht gaat halen.

Cocu begon zijn trainersloopbaan met grote successen. In vijf jaar tijd drie keer landskampioen. Frank de Boer deed eerder iets soortgelijks bij Ajax. Frank, hij die, als hij niet met z’n voeten kon spreken, manager bij de Lidl zou zijn geweest en de imitaties van zijn doen en laten beperkt zouden blijven onder de vakkenvullers van zijn filiaal.

In 2018 eindigde Cocu’s trainerspad opwaarts. Vier maanden na start werd hij weggestuurd bij Fenerbahçe, de Turkse club stevig in het rechter rijtje achterlatend. Een in zijn handen geschoven joker volgde. Bij Derby County in de Championship kreeg hij de kans zijn opgebouwde reputatie te herstellen. Hij werd tiende in zijn eerste seizoen en kreeg een seizoen later na elf speelrondes, met één winst en een aantal gelijke spelen als hekkensluiter de zak. Ster Wayne Rooney werd ingevlogen en voorkwam nipt dat Derby in de kerkers van League One werd gezogen.

Maart 2023, Sparta uit. Mijn euro viel om: kop. Cocu kreeg een woordenwisseling met Nourdin Boukhari, assistent-trainer Sparta, langs de zijlijn. Daar stond Phillip dan. Als brave brugklasser die voor het eerst z’n mond open durfde te trekken tegen de jongens uit de derde klas die hem al het hele schooljaar treiterden om z’n rare kapsel. Met een kort ingehouden vingertje zei Cocu tegen hem dat hij nu moest uitkijken. Nourdin niet onder de indruk.

De onbezielde lichaamstaal van Cocu is inmiddels ook overgedragen naar het eerste van Vitesse. De handen in zijn broekzakken weerspiegelen het wandeltempo waarin Vitesse opbouwt. Het hoge aantal terugspeelballen naar Room zijn als zijn opgetrokken schouders en het gebrek aan creativiteit symboliseert het kapsel.

Ook Vitesse werd vorig seizoen (toch nog) tiende. Nu in het tweede seizoen van Cocu hebben we tot nu één overwinning gepakt tegen tien man van Volendam. Volgende week Sparta uit, met Boukhari uit de derde klas. Vervolgens Twente – Vitesse. En dan alle hens aan dek tegen NEC.
Redt hij het? Ik kijk naar m’n euro op tafel die ondertussen vastgekoekt zit van boos zweet. Nee. Boukhari zal volgende week kostelijk lachen. En ook om de kop op 1 oktober van de Gelderlander: NEC nekt Cocu. De Gelderse derby kost hem dan zoals voorspeld de kop.

4 oktober 2023, gepubliceerd op vitesse.org

De twijfel bleef of ik het wel goed had gezien, want ik dacht dat hij dood was. De Gelderse reus die voor altijd in de Eredivisie zal spelen en door druk en Arnhemse zelfspot nooit kampioen kan worden, was weer opgestaan. Een nieuw sprookje ontstond.

Er waren eens wat fanatieke uitsupporters. Kras Stadion, uitverkocht. Sparta, uitverkocht. Enschede doordeweeks, bijna uitverkocht. Je weet dat het om diepe toewijding moet gaan als je in dit huidige Vitesse wilt blijven geloven door zoveel tijd en stemgeluid te investeren.

De dag des oordeels brak aan op het Kasteel. Na de afgang tegen AZ en het disrespectolle verlies van het Airborne- duel tegen het toch beduidend kleinere RKC, was het nu vijf voor twaalf: nul schoten op Nick Olij. Alweer waren de creativiteiten achtergelaten op de velden van Papendal. De elektrische stoel werd klaargezet en de spelers stonden met trillende benen klaar bij het uitvak, wachtend om plaats te nemen na het laatste fluitsignaal. Een schietgebed was hun enige redmiddel wat ze nog in leven konden houden.

Het blijft mij een raadsel hoe de zwartgallige moraal en het alom bekende cynisme in Arnhem op dit dieptepunt werd omgezet in iets wonderbaarlijks. Het waren opnieuw de uitsupporters die op het Kasteel, ondanks het doodvonnis voor het elftal van Vitesse, het uit hun kleine tenen haalden om hun radeloosheid om te zetten in voorspoed en fabriceerde bemoedigende woorden. De gebeden werden verhoord en onze jongens konden met een volwaardige steun van de twaalfde man terug naar Arnhem.

Het heeft wat gedaan met het vertrouwen van Vites. Het grondig proeven van de bodem lijkt nu passé, want opeens stond het er tegen Twente. Maar ook de blessures liepen per wedstrijd op. Want ondanks het ontstoken vlammetje, werd het een rit in een rolstoel naar Nijmegen, waarbij het slijm uit de bek van NEC moet hebben gelopen. Klaar om als een koele dobermann Vitesse kapot te scheuren, maar de afgoderij op het trainingscomplex de Eendracht pakte niet goed uit voor NEC.

Vitesse kwam goed voor de dag en wie anders dan onze heilige Marco van Ginkel, knikte de bal bij de eerste aangelegenheid binnen. Zijn grijns voor altijd op onze netvlies. NEC zette aan en, ondanks onze beste goalie sinds het vertrek van Pasveer, scoorde ze de verdiende gelijkmaker. We doen weer een schietgebedje, want het was nodig. De bal rolde in een wandeltempo nipt naast de paal. Sontje Hansen kon het niet geloven.

De tweede helft bloedde dood en ik telde enigszins voldaan het behaalde punt op aan onze armoedige totalen, totdat er iemand uit de dood opstond. De hond die je thuis een rotschop geeft wanneer je een slechte werkdag hebt gehad, de schlemiel. Hij die bespot en bespuugd werd, bleek zowaar de echte Messias te zijn. Onze bevrijder Alois Dominik Oroz bracht het trouwe gele uitvak in de zevende hemel en schreeuwde het uit na zijn goal:  Es ist vollbracht!

13 december 2023, gepubliceerd op studiolangsderijn.nl

Of ik de wedstrijd gezien heb, vroeg m’n kameraad. Ik weet het eigenlijk niet meer. Ik las volgens mij een boek met een paar mooie hoofdstukken. Ik was soms diep in gedachten verzonken of in een droom en keek af en toe op toen hij in het verkeerde netje lag.

Ik dacht aan de tijden dat m’n controller van de Playstation naar zweet stonk, nadat ik Machlas in Fifa 98 topscorer had gemaakt met 100 goals. Aan de bloedstollende samenvattingen als ik me eindelijk had kunnen inhouden om niet op teletekst te kijken. En als dat dan niet was gelukt, had ik een persoonlijke handleiding om de spanning hoog te houden. Nadat de kabel eindelijk de teletekstpagina op de tv had geladen, stond ik met m’n handen voor m’n gezicht tegen het beeldscherm aan en spiekte ik altijd eerst naar het aantal goals van de tegenstander en bewoog trillend m’n hoofd naar het groene getalletje achter Vitesse.

Het is raar, maar toepasselijk om aan 2004 terug te denken toen we cultheld Peter van Vossen in de herfst van zijn voetbalcarrière nodig hadden om de Gouden Gids Divisie enkel aan te hoeven kijken en vaarwel te zeggen. En aan dat ene seizoen. Iets met hoogmoed en val. Het enige wat ik mij nog goed kan herinneren was een vreemdelingenlegioen in een Volendams uit-tenue en een prachtgoal van Ismaïl Aissati op Woudestein, voordat Bony uit Praag naar Arnhem kwam verhuizen om de Eredivisie te plunderen.

‘En dat is wat ik wil!’, zei ik met gebalde vuisten. Dat Daddy Cool weer in het Gelredome wordt grijsgedraaid. Ik wil Remco van der Schaaf met een tulband om die loslaat en Guram Kashia met zijn Spartaanse torso veteranen zien eren. Ik wil Didier Martel met z’n centenbak zien draven over het povere gras in het Gelredome. Ik wil Gert Claessens die ballen in het dak van het doel ramt, of een bossie Bobbie Peeters zingen. Ik wil zelfs die pitbull van een Vreven, waar de tegenpartij naar fiet-fieuwt om zijn staartje, of Kallé Soné die voor een open doel mist in memorabele wedstrijden. Zelfs spelers met grappige achternamen, zoals Knol, Konterman of Dingsdag wil ik liever nu dan ooit.
Het is lelijk om te realiseren dat behoud in de Eredivisie het doel moet zijn met deze spelersgroep. Maar ik snak op z’n minst naar een horrorverhaal met Jos Kortekaas in de spits en onderlinge vechtpartijtjes. Een wedstrijd met een 10-0 op de broek en Philip die een zoen krijgt van Melle Meulensteen als hij hem wisselt. Iets waarbij ik niet in slaap kan vallen. Een cliffhanger. Alles is leuker dan dit hoofdstuk met halflege pagina’s, dt-fouten en loensende letters uit een verroeste typemachine.